Hereby I present to you my latest work L.C.D. (Liquid Crystal Dismay)(scroll naar beneden voor NL)
An upside-down, futuristic space featuring two young Japanese girls in a doorway. A man dissolves in bright light. The girls are disconnected to each other and the third party in he room. The bizarre and unattached environment doesnt seems to affect them. So unaware and deeply involved with other matters. The room as presented is based on the interior of Museum Mumok in Vienna, the Japanese girls were also captured at a touristic site in Vienna and finally the dissolving man is derived from my lover. This painting is part of the ‘Brave New World’ series (inspired on Aldous Huxley’s dystrophic science fiction Brave New World 1932)
(NL)Bij deze presenteer ik mijn laatste werk L.C.D. (Liquid Crystal Dismay). Een futuristische ruimte op zijn kop toont twee jonge Japanse meisjes in een deur opening. Een man verdwijnt in het licht. De meisjes zijn ontkoppeld van elkaar en de derde partij in de ruimte. De vreemde en onthechte omgeving lijken hen niet te raken. Zo onbewust en diep verwikkeld in andere zaken als ze zijn. De ruimte die je ziet is ontleent aan het interieur van Museum Mumok in Wenen, de Japanse meisjes heb ik vastgelegd op een toeristische locatie in Wenen en tot slot de verdwijnende man, daar heb ik een foto van mijn partner voor gebruikt. Dit schilderij maakt deel uit van de serie Brave New World (geïnspireerd op Aldous Huxley ‘s dystopische sciencefiction ‘Brave New World’ uit 1932)
L.C.D.Liquid Crystal Dismay- acrylic on canvas-acryl op canvas- 150/100cm- 2018
Aanstaande zaterdag 06 oktober wordt de kunstroute KidE (Kunst in de Etalage) geopend. Mijn werk is op twee locaties te zien: Deurningstraat (voormalig Into The Blue) en de Boxspring Specialist. Opening 06 oktober a.s. om 16.00u, in de tuin van het museum het Palthehuis, Marktstraat 13 te Oldenzaal. Mocht je in de buurt zijn dan is het misschien een leuke aanleiding Oldenzaal een beetje te ontdekken en mijn werk en dat van vele andere kunstenaars in een bijzondere, ‘niet kunst eigen’ omgeving te zien. Of zoals de organisatie het zelf noemt “Kunst in de etalage in Oldenzaal: Kunst als maatschappelijk vliegwiel”
In totaal heb ik 12 werken op de beide locaties staan. De kunstroute duurt tot 28 oktober.
De lezing ‘Faith in art’ heb ik audio visueel ondersteund met een korte collage aan beelden en stellingen. Hieruit is eigenlijk terloops de basis gelegd voor dit werk ‘Save Us’ . Het filmpje start met een pop up interface, het uitklap menu wat verschijnt vlak voordat je iets wilt bewaren. Het stelt de vraag ‘wilt u dit bewaren?’ En het antwoord is vaak ‘bewaar’ of wel ‘Save’.
Door de inhoud van mijn lezing (geloof, filosofie & kunst en de 21e eeuw>Psychedelic To The Vatican) viel er ineens dit prachtige kwartje. De praktische digitale computer vraag over de in veiligheid stellen van jou product, of bestand, zou ook de vraag van een ‘hogerhand’ kunnen zijn en het antwoord van een sterveling;’ bewaar mij’ , bescherm mij.
De eerste versie van mijn naar eigen hand gezette pop up interface…..
Maar nog erg toegepast op de lezing en dat moment. Hierop volgend heb ik een wat universelere en intiemere versie gemaakt die vanuit digitale eenzaamheid veiligheid zoekt bij een virtuele God. Titel: Save Us
Save Us, digital art print on canvas. 100/70
Deze digitale art-print is in oplage 1/10 verkrijgbaar. En kan op verzoek in verschillende maten geprint worden en wordt bij overdracht voorzien van handtekening en datum. Gesigneerd bestellen? mail @ maoatelier007@gmail.com of stuur een bericht @ https://maritotto.nl/contact/
(English) Save Me: digital artprint 1/10 in various sizes. Everyone with a computer encounters this pop up interface before he saves his or her files. Pushing the save button actually means the safety of your file is guaranteed for that moment. The double meaning of the word save suddenly occurred to me. What if the file was me, and the pop up interface my letter or outcry to the great unknown….. (fill in what suits you best) and the computer was the universe.Than this request would have a whole other impact.
Odd Groove, acryl op fotoprint, 4 luik op aluminium panelen. 2018
Odd Groove betekent zoiets als afwijkende kier. Al heeft het woord ‘Groove’ voor mij ook de betekenis van swingende, stampende en (mee) slepende 70/80er jaren disco en funk. Maar goed ‘what’s in a word? De onderliggende foto’s (zie ook Reality Check) zijn afkomstig uit het dak-en thuislozen project Van De Straat 2008 en zijn als onderligger, basis gebruikt voor het beeld. De betreffende foto’s zijn destijds gemaakt door de deelnemende dak-en thuisloze gelegenheids-fotografen van de Herberg (Zwolle). Deze foto’s zijn lange tijd geëxposeerd bij de diverse sponsors van het project tot dat ze op een bepaald moment weer bij mij terecht kwamen. Nu heeft het een aantal jaar bij mij in archief gelegen en besloot ik ze een nieuw leven in te blazen. Er bestaat nog een digitaal archief en een prachtig boek met alle foto’s en de aanleiding om het opnieuw te exposeren is er niet. En dus voila, circulaire kunst. Leuk detail is dat de foto’s nog wel degelijk een rol spelen in het beeld, zij het als achtergrond. De naam Odd Groove is ook een kleine homage aan hen, de deelnemers van dat mooie project. Ze zijn anders, net een klein beetje afwijkend, net niet passend maar even zo goed bijzonder en talentvol. Het zwart wit beeld zelf is een kierende deur. Een kierende deur maakt nieuwsgierig en is per definitie intrigerend…
(Eng) Odd Groove means something like uncommon gap. Although the word groove has also a clear connotation with swinging, pounding, thrilling 70tie and 80ties funk and disco. Anyway, what’s in a word? De underlying photo’s are original from a homeless project Van De Straat 2008 and became the base for the image. The photo’s were made by the the occasional homeless, project participant photographer of the Herberg (Zwolle). They were exposed for a while at the various sponsors offices until they winded up at my doorstep again. After keeping it in archive for a few years I deiced to re-use the photo’s for other purposes. Et voila, circulair art. A nice detail is that the pictures are actually still playing a part in the new artwork. Be it as a base background image. The name (and image) Odd Groove is also a small homage to the participants of the beautiful project There different, deviant and not one size fits all but even so special and talented! The image reflects an half open door. A see trough breach maks curious and is intriguing by definition.
Window Shopping is mijn laatste werk. Acryl op canvas, 120/90 cm. Dit canvas toont een meisje op haar rug gezien, terwijl zij haar smartphone in de aanslag heeft om een selfie te maken. Haar scherm is haar referentie punt, haar blik op de wereld. tegelijkertijd zou ze zomaar voorbij gaan aan alle natuurlijke vensters die haar uitnodigen om naar buiten te kijken en daar echt onderdeel vanuit te maken.
(Eng) Window Shopping is my latest work. Acrylic on canvas, 120/90 cm.This canvas shows a girl, seen on her back, holding a smartphone ready to make a selfie. Her screen is her reference point. Her view on the world. At the same time she might miss out on the natural windows that invite her to look out and be part of it.
Collage; plastic tas letters en witte acryl op canvas
Een klein kunstwerkje met een knipoog, die de woorden; Oooh well, Oooh God, Oooh no en Oooh yes spelt. Het woord is zelf een kunstzinnige vorm. Een beeld zegt meer dan 1000 woorden maar geld dat ook als een woord een beeld wordt?
(Eng)
Oooh Well (verbal no.02)
Collage: plastic bag characters and white acrylic paint on canvas on a wooden frame.
Part of the Remains Of Today series
This is a small slightly humoristic artwork that spells the words Oooh – well, Oooh God, Oooh no, Oooh yes. The shout, Oooh is a very artful shape in itself. I call these little word experiments ‘verbals’. Images speak louder than words. But what if a word becomes an image?
Mijn laatste werk Brave New World/ My latest artwork Brave New World (scroll down for english)
Brave new world (part two) heeft een voorganger, Brave new world (one). De titel van beide werken is ontleent aan een dystopische science fiction roman van Aldous Huxley (1932). In deel 1 van mijn Brave new world schilderijen, zie je een jongetje klaar om de wereld te redden van zijn ondergang. Gekleed in zijn oversized Superman pak lijkt hij overweldigd en overschaduwd door zijn eigen ’te’ grote schaduw. In deel twee zie we de jong volwassen Superman. Zijn outfit strak, om door een ringetje te halen. Zijn geest afwezig. Hij kan even niet komen redden want hij heeft zo zijn verplichtingen aan zijn virtuele sociale gemeenschap.
(ENG) Brave new world (part two) has a predecessor Brave new world (one). The title of both works based on a dystopian science fiction novel from Aldous Huxley (1932). In part one of my Brave new world paintings, a young boy desires to battle for all he’s worth. Dressed in his oversized Superman outfit he seems overwhelmed and overshadowed by his own enlarged shadow. In (part two) we see the adolescent Superman. His outfit, now sharp as a razor blade but his mind is numb. He cannot come to rescue. His world is falling apart but it escapes his observation completely. He has other obligations to his virtual social community.
Een van mijn stagiaires moet voor zijn opleiding (Cibap) een film maken van het bedrijf waar hij werkt. Het resultaat is een mooi overzicht van mijn atelier van uit voornamelijk kikkerperspectief. (waarbij het skateboard als slider is gebruikt)
One of my interns had to make a short film about his internship company for his study (Cibap). The result is a nice overview of my atelier mainly in frog perspective (his skateboard is in this case used as slider)
Deze film is gemaakt door Damien Eektimmerman 2018
Afgelopen vrijdag (23-03-2018) is de Klimaat Madonna verhuisd naar haar eigenaren, het Dominicanen Klooster, Zwolle.
Vanaf deze locatie is zaterdag een na een plechtig inwijdingsritueel en zegening, de processie richting Grote Kerkplein/Earth Hour ingezet. Als iemand die geen kerkelijke achtergrond heeft en dit soort rituelen ook altijd met enige scepsis heeft bekeken, werd ik overweldigd door de schoonheid grootsheid van de Dominicanenkerk als decor en geraakt door de oprechtheid, puurheid en plechtigheid van de predikant en de kloosterbroeders. Klimaat Madonna is ingezegend door een van de broeders en ik moest mijn best doen niet een traantje weg te pinken tijdens dit ritueel. Ineens bedacht ik me, hoeveel houvast en richting rituelen ook eigenlijk kunnen geven. Ook het de muziek en het gezang (van het kerkkoor maar ook goeie vriend en gitarist Janus Hursepuny) leek met de mooie akoestiek ook zo uit de hemel te komen. Ik ben ook niet helemaal objectief meer, zeg ik er eerlijk bij. Indrukwekkend. Van te voren vroeg ik me nog voorzichtig af of er wel genoeg mensen zouden komen om de processie wat impact te geven…. maar dat bleek een onterechte vraag. Madonna werd gedragen door 4 leken broeders, die mooie witte ceremoniële habijten droegen
Past Friday (23-03-2018) the Klimaat Madonna (Climate Madonna) moved to her owners, The Dominican Convent, Zwolle. After a formal consecration ritual and blessings the procession started from this location, heading for the ‘Grote kerk Plein’and Earth Hour. As a non churchgoing person that use to observe rituals with an sceptic eye, I was overwhelmed by the grandeur of the Dominican Church as scenery and touched by the sincerity, purity and dignity of the preacher and the monks. Klimaat Madonna is blessed by one of the monks and I had to restrain surging teardrops during this ritual. Suddenly I realized that rituals can actually give grip, consolidation and direction in life. With the great acoustics of the church even the music and chanting (from the choir and friend/ gitarist Janus Hursepuny) seems to come straight from heaven. Impressive. I must ad that I am not entirely objective in this case. In advance I wondered if there would be enough crowd for a procession but this seemed to be an unduly question…. Madonna was carried by 4 layman brothers, dressed in beautiful ceremonial white habits
Na de ceremonie werd de Madonna op haar baar door de 4 dragers de kerk uitgedragen, gevolgd door de Dominicanen, het publiek en de muziek. Buiten sloten vier ezels en nog meer mensen zich spontaan aan. De geestelijken, de lampions, mini maria’s en fakkels gaven de optocht bijna iets ‘oers’ en historisch. Alsof we zo met onze moderne platvoeten weer even één werden met onze geschiedenis en voorouders. (laat ik het even bij mezelf houden > waar we staat > lees ik)
After the ceremony Madonna was carried out of the church followed by the the Dominicans, the audience and the music. Outdoors four donkeys adjoined even as spontaneous bystanders. The clerics, the lampions, mini Maria’s and flares gave a little ‘primal’ historical sense to the procession. As if we were submerged with our history and ancestors. (lets keep it personal, were you read we > read I instead)
Na een stadstour van 15 minuten met onze bonte stoet kwamen we 10 voor half negen aan op het Grote Kerkplein in het centrum van Zwolle. 10 minuten voor Earth Hour. Het plein was mooi maar ook bescheiden aangekleed inclusief een mooie projectie op het gemeentehuis. Nacht Burgermeerster Jeroen van Doornik stond ons al op te wachten. We waren 5 minuten te laat en Earth hour laat niet op zich wachten dus na een kort interview met mij en wethouder Michiel van Willigen ging het licht die avond uit. Naast een aantal fakkels en vuurtjes leek de verlichte Madonna te zeggen ‘even in our darkest hours, let there be light’ Amen! (:
After a 15 minute city tour with our colorful parade we arrived at the square, Grote Kerk plein, with 10 minutes to go before Earth Hour. The square was nicely and modestly decorated including the beamed projection on our city hall. Night mayer Jeroen van Doornik, was waiting for us as he was running out of time. So a Q and A with me and the city councilor Michiel van Willigen was brief and shortly before all lights went out. Next to a few flares and small fires the enlightened Madonna seems to say ‘ even in our darkest our, let there be light ‘ Amen! ( :
Vanaf vandaag (maandag 26-03-2018) staat de Klimaat Madonna voor twee weken op het stadhuis van Zwolle, daarna gaat ze terug naar het klooster.
As of today (Monday 26-03-2018) the Madonna wil be residented @ city-hall for two weeks, than she will return to the convent!
Special thanks to Kirsten Notten who gave het trust and this assignment to me. And to her unwavering commitment and beautiful stories together with all the involved Dominicans pushed this project to a higher lever. Additional thanks to the brothers of the convent and all Dominicans, Assendorp, Zwolle. Design factory Cibap, Ellen Bosman, Ewoud Verselst, interns, Damien Eektimmerman and Freek pruntel, Janus Hursepuny, Erik van Scheijndel (x), Rodrigo Maori, Yvonne Nauw, aqll vollunteers, Kloosterbende, primary school Wilgenburg and Wingerd and the ones I might forget. Merci!
6 & 1 nacht. Afgelopen najaar liep ik met mijn lief in park de Weezenlanden, beestjes kijken bij de kinderboerderij. Daar liepen we mijn oude (van origine Marokkaanse) stage werkgever tegen het lijf. Na een kort praatje en wat vragen over en weer vertelde hij dat hij vaak op en neer reisde tussen Zwolle en Marrakech omdat hij daar ook een huis had. Een relatief korte reis en betaalbaar. Er viel een kwartje…. Aangezien wij altijd buiten elk seizoen op vakantie willen gaan waren we al druk bezig (in ons hoofd) een leuke locatie te zoeken om in het najaar heen te gaan. Daarvoor altijd de uiterste grens zoekend van lekker weer in de randen van zuid-Europa. Meestal hebben we geluk. Maar ja, Marrakech …mmmmmmmh……. werd ineens een heel tastbaar en haalbaar alternatief. Relatief dichtbij maar ook mysterieus en exotisch. En niet te vergeten, AFRIKA!!!!!!!! Het najaar werd februari omdat dat nou eenmaal de vreselijkste maand van het jaar is, dus het fijnst om er dan aan te ontsnappen. So it goes…
vrijdag 02 februari was het dan zover. De weersverwachtingen zijn matig. De temperaturen schommelen ergens tussen 11 en 15, bewolking en regen zijn voorspelt. Koffer is ingepakt met deze weersverwachting in het achterhoofd. Het scheelt dat blote benen en armen in Marrakech niet echt gewaardeerd wordt. Dus ergens weer een dilemma minder, gewoon alles warm bedekken. Op Schiphol dan toch maar een Lonely Planet gekocht, zou wel eens van pas kunnen komen. Het enige dat we geregeld hebben is het riad midden in de Medina. Hotel Sindi Sud. Ergens in de buurt van het wereld beroemde plein Place Djemaa el Fna, in iets wat lijkt op een doodlopende straat. Het lijkt misschien onvoorbereid en dat is het ook maar het is ook extra leuk en spannend als je toch niet precies kunt zeggen hoe het zal verlopen. Noem het een extra dimensie. Na 3 uur vliegen landen we in Marrakech.
Wat verwachten we ervan? 1000 en 1 nacht? pracht en praal, de schitterendste paleizen van sultans, kleurrijke bewoners, armoede?, prachtige keramiek, jetset? Volgens de Lonely Planet is het ook echt de gateway van Afrika….hier begint het echt, we gaan het meemaken.
Na de landing regelen we een taxi, wat geen enkele moeite kost. De prijs bepalen van de rit daarentegen is een ander verhaal. Maar ja we zijn er net en nog onder de indruk van de prachtige luchthaven dus de wil van de chauffeur is wet. En zo rijden we over een prachtige brede weg langs palmbomen de hectiek van de miljoenen stad in. We trechteren zo een soort chaos in waarin iedereen claxoneerd, duwt, stilstaat, optrekt, ritst maar dan zonder plan. Auto’s, fietsers, voetgangers, paardenkarren, en ezels tegelijkertijd op een groot kruispunt. Erik besluit vandaag dat hij liever geen auto huurt in Marrakech ( :.
We stoppen midden in deze heksenketel en onze chauffeur wijst naar een winkel (Soho) en zegt tweede straat rechts en een keer naar links; et voila. Succes! Koffers eruit, wisselgeld blijkt een probleem. Na een pracht van een onbedoelde fooi aan de chauffeur (!?) storten we ons met koffer in de kolkende mensenmassa (het is vakantie in Marrokko, weekend en spits). We komen instant zintuigen te kort. We missen de tweede straat rechts en lopen zo het plein Djemaa el Fna op. Om de minuut roept iemand iets wat we moeten zien, kopen, aanraken of geven. We houden de pas er in en zijn gefocust op de goeie route naar het hotel (dank google maps). We lopen een zijstraat in waar een hulpvaardige jongeman staat die ons de weg wijst. Na het bedanken blijft hij bij ons en loopt mee tot het hotel en zegt op ons te wachten als wij weer buiten komen straks. Hij heeft zich zelf net tot onze gids uitgeroepen. We wimpelen hem af en bedanken nogmaals en zeggen dat we er wel uit gaan komen, maar toen wij 3 kwartier later weer naar buiten liepen, stond hij daar en kwamen we pas met een slappe smoes en doorzettingsvermogen van hem af. De komende dag zullen we hem nog vaak tegenkomen en bleek dit voorval niet op zich zelf te staan.
Hello Marrakech here we come. Koffers weg, goed gemutst en ontzettend veel trek, we zijn klaar voor Marrakech. We lopen het plein over en worden aangesproken door een jongen die ons zijn eettentje in lokt onder het motto, authentieke ‘moeders’ kookpot. Later blijken alle eettentjes het zelfde menu te presenteren in de zelfde stijl ( : (we moeten kennelijk nog even acclimatiseren) Maar wat geeft het. In een razend tempo wordt het tafelkleedje schoongeveegd en een geplastificeerde menukaart neergelegd. Er wordt geschreeuwd, geroepen en gelachen door het vele personeel (kraampje met drie lange tafels >). Ondanks de menukaart moet je de gerechten aanwijzen en ondanks het gekozene krijg je gewoon een selectie van het een en ander waaronder gelukkig ook het gekozen gerecht. We zitten midden op het plein, overal geluid, overal mensen en etensgeuren, rookpluimen, in de verte getrommel, trompetjes en slangenbezweerdergefluit. We zijn er!
Souks, kasba’s paleizen en palmeria’s. We zitten midden in de Medina, die de komende dagen gaan verkennen. Het zinkt in. De stad ligt er na de hectische vrijdag een stuk rustiger bij.
We struinen de stad door zonder plan. We laten ons meevoeren door de krioelende straatjes (eveneens zonder plan) langs kruiden en specerijen, tapijten, slagerijen, doeken, keramiek, handwerk en winkels met djellaba’s en kaftans. Deels overdekt, een labyrint van straatjes. Op een of andere manier lijkt het alsof je zo de historie in loopt. Mannen dragen overwegend djellaba’s en de vrouwen afwisselend jas met hoofddoek, djellaba, kaftan met hoofddoek, burka of westers. Het straatbeeld is geweldig.Je zit als het ware op de huid van de geschiedenis. De geschiedenis is het heden en het heden de geschiedenis. Je wordt er helemaal in opgezogen.
Iedereen wil je iets verkopen en je beland onwillekeurig meer dan eens in een winkeltje terwijl je het niet van plan was en komt weer buiten met een aankoop.
Als de drukte te veel wordt zijn er escapes in het stadspark (Palemeria Cyber parc), oude paleizen of musea. In de souks zijn prachtige grote Fondouks (handelshuizen – herbergen – pakhuizen uit de 18e en 19e eeuw) verscholen. In deze fondouks zitten soms grote tapijtwinkels of restaurants.
In deze ruimtes zit vaak geen logica. Het is indertijd min of meer zonder architectuur aan elkaar gebouwd wat tot hele interessante spannende gebouwen leidt. Trappie op, trappie af, lange gangen stelsels, riads met vele zijruimtes. een aantal keer hebben we in zo’n fondouk gegeten en dan all te way; met personeel wat zo uit 1000 en 1 nacht komt lopen en een het mooiste decor vol met schitterende tegelpatronen, spannende deurvormen, tapijten. We hebben ook een paar paleizen bezocht, die lijken net als de Fondouks spontaan gebouwd vaak met als uitgangspunt een aantal grote riads.
De meeste paleizen hebben meerdere riads (binnentuinen) en zijn ook van top tot teen betegeld. Het is zo gruwelijk mooi en sprookjesachtig. Alles wat ik zie brandt zich op mijn netvlies vast. Ik word hier heel gelukkig van. We zijn naar verschillende uithoeken van de Medina geweest, het noorden (een gebied waar bijna alles gerecycled wordt, het zuiden, Palais de la Bahia, Joodse wijk Mella (de armste wijk)
de synagoge, westwaarts, de oude stadspoort. Elk deel lijkt op een of andere manier op elkaar maar heeft toch weer zijn eigen sfeer en signatuur.
Bezoekje aan de kapper
Verdwalen kan een beetje maar als je niet oplet sta je toch weer ineens op het plein Djemaa el Fna.
Moderne kunst en kunst in de openbare ruimte.
Je zou het misschien niet een twee drie verwachten tussen zoveel geschiedenis nog ruimte voor moderne kunst. Daarnaast had ik altijd het idee dat kunst ijdel is in het islamitische geloof. Vandaar ook geen afbeeldingen van mensen maar decoratieve uitspattingen van wiskundige figuren op tegels, tapijten en in gebouwen. Hoe zit dat dan in het hedendaagse Marokko. Het hedendaagse en mondaine Marrakech speelt zich sowieso af buiten de stadsmuren van de Medina bijvoorbeeld in de wijk Gueliz .
Vergeleken met de Medina, rijk, enigszins saai en erg rustig maar ook het nightlife uitgaanscentrum voor the young and happening. Maar hier zien we een heel aantal buitenbeelden in een klein parkje aan de Avenue Mohammed V. Deze beelden dragen engagement uit met name over duurzaamheid, het klimaat en de vervuiling. Zie hier een onverwachte link met mijn eigen kunst project Klimaat Madonna. In een cultureel centrum in de buurt van het maison de la photographie* was een prachtige tentoonstelling van oude Marokkaanse tradities en rituelen verpakt in een modern jasje door hedendaagse Marokkaanse kunstenaars.
Dus ja, er is moderne kunst en in de buitenwijken van Marrakech wemelt het van de galleries.
Maison de photography- geen moderne kunst maar prachtige foto’s over het Marokko van de 19e en begin 20e eeuw
Is Marrakech duurzaam?? Ik denk dat ze dat officieel niet zijn. Want daarvoor moet er ook nog veel gebeuren zoals bijvoorbeeld een goed werkend rioolsysteem en minder vieze brommertjes en auto’s. Maar daarnaast zie je bijvoorbeeld ook in de Medina (waar toch ook een hoop armoede is) bijna nergens papier of plastic op straat. Er wordt nergens meer een plastic tasje gegeven maar een stoffen variant van het hemdtasje.
een grote kunst installatie van plastic flessen in Gueliz.
Krijg je bij de hotels een ontbijt geserveerd met uitsluitend verse producten op een bordje. 1 type ontbijt, honing en jam geserveerd in een schaaltje, geen afval. Met je handdoeken doe je de hele week (wij hadden een eenvoudige riad) en er staat een pompje met zeep naast de douche. Daarnaast recyclen ze zich suf! Er zijn hele straatjes binnen de Medina waar alleen maar recycled wordt. En echt alles wordt recycled. Dus ik denk toch dat je kunt zeggen; best duurzaam en qua troep op straat gooien misschien gewoon een betere mentaliteit!
Sahara here we come. Omdat het weer de komende dagen steeds slechter en regenachtiger zou worden hebben we besloten een excursie naar de Sahara te nemen. De reis voert ons over de Atlas naar Merzouga de eind bestemming. Daartussen vinden allerlei mooie stops plaats. Dinsdag vertrokken we om 7u uit de riad. Zakje met ontbijt mee. Op Djemaa el Fna stonden verschillende tour bussen klaar. Ons gezelschap bestond uit een internationaal gezelschap (Frankrijk, Italie, VS, België, Australië, Japan en Turkije), onze chauffeur heet Faisal en blijkt een hele geschikte kerel met veel gevoel voor humor.
In de Atlas sneeuwt het hevig wat ons op de heenreis vertraging van 3 uur oplevert. Mooie oefening in geduld. Iets waar alle andere wachtende Marokkanen van nature erg goed in leken te zijn. Na verloop van tijd ontstonden er op organische wijze allemaal kleine eet/theetentjes en maakte men het zo gezellig mogelijk.
Toen de pas weer open was volgde een fantastische reis door de Atlas. Een gebergte waar maar geen einde aan lijkt te komen. We hebben een korte stop gemaakt in een prachtig berber dorp en eindigde midden in het gebergte bij ons hotel voor de nacht. Dit hotel had geen extra luxe als, zeg maar, verwarming, de temperatuur was beneden nul en de wind gierde om het gebouw. S’ochtend op het koudste punt is er -9 gemeten.
Wij hebben een klein straalkacheltje kunnen huren. Thank god. De volgende dag hebben we een aantal prachtige stops gemaakt, in een kloof, een oase /palmeria en een soort oude berber- enclave en moskee en later nog bij een prachtig berberdorp ten einde naar het hoogtepunt van de reis Mezourga en the sunset Camel Ride…. Bij aankomst (we moesten nog haasten ook) zo uit de bus op de kamelen.
Tas op de rug en gaan, anders zouden we de zonsondergang missen. Anderhalf uur hebben we praktisch in het donker onder een prachtige sterrenhemel kameel gereden met zijn 12en. Op weg naar ons tentenkamp. Wat is anderhalf uur als je geen idee hebt van tijd? Wat is anderhalf uur als je niet echt lekker zit? Dat bleek best lang, ha ha.
De kameel loopt over een traject vol zandduinen (GAAF!!!!!maar oeh), het zadel wat ik had was niet comfortabel om niet te zeggen ontzettend pijnlijk op het laatst. Maar wat een ervaring ook weer. Toe we eindelijk een licht schijnsel in het donker zagen was iedereen zo blij!! Gezamelijk gegeten in de grote eettent en daarna op een keihard veldbedje in kleren en jas de nacht in. De nacht was ook hier onversneden koud, maar dat hoort er allmaal bij ( : Poepen en plassen in de woestijn, poetsen en wassen, niet. Dat vraagt beide voor de nodige nonchalance zeg maar. Aan de andere kant je hebt geen keus. De dag daarna zijn we zo uit bed ongewassen naar de zonsopgang gaan kijken op een (30?) meters hoge zandduin (fenomenaal) daarna deels met de jeep (op het dak >scheuren door de woestijn, jippie) en deels (laatste stuk) met kameel terug naar de oppik plek gegaan.
En eigenlijk vanhier uit weer terug naar Marrakech (11uur reizen). In de Atlas was nog meer sneeuw gevallen wat een spectaculair uitzicht gaf.
Eenmaal terug in Marrakech hebben eindelijk een heeeeeerlijke douche kunnen nemen (mijn water was helaas lauw) en een warm bed om in te slapen. De dag daarna hebben we nog even mogen genieten van een zonovergoten dag. Maar deze dag gaan we ook naar huis. Jammer want ik ben verliefd. En we gaan zeker weer terug om de koningssteden te zien, de kust….. er is nu zelf iets aangewakkerd wat al lang latent aanwezig is en dat is de nieuwsgierigheid naar de rest van Afrika…… maar dat is weer een heel ander verhaal…
